Er zijn heel wat woelige tijden aan vooraf gegaan toen de heer Chris van Blarcum op 15 april 1927 de eerste spade in de grond stak voor de bouw van een nieuwe parochiekerk aan het Stichts End te Ankeveen. Eerst was er de middeleeuwse kerk in het midden van het dorp. Daarna volgde de schuilkerk en de zogenaamde waterstaatkerk op het Hollands End.

Gezien de slechte staat waarin deze laatste kerk verkeerde, was het pastoor J.M.P.H. Lokin die al direct bij zijn komst in 1924 het besluit nam om te komen tot de bouw van een nieuwe parochiekerk. De heer Chris van Blarcum stelde spontaan de grond beschikbaar. Architect Th.J. van Elsberg uit Almelo maakte het ontwerp en voor een bedrag van fl. 81.000,-- werd de bouwopdracht gegund aan de aannemer A.C. Beijer uit Amersfoort. Op 7 mei 1928 was het reeds zover en nam Mgr. H. van de Wetering de nieuwe parochiekerk en pastorie op plechtige wijze in gebruik.

‘Een kerkgebouw in het midden van het polderlandschap moet een strikt landelijk karakter dragen’ was de mening van architect Th.J. van Elsberg. De bekende natuurdeskundige Jac. P. Thijsse was kennelijk verrast over het resultaat en merkte enthousiast op: ’Dit kerkje met zijn langzaam oprijzende daken, met de kleine gotische ruitjes in de lage muren van de zijgangen, met zijn slanke, gesloten en fier-hoge toren is van een mooie heldere landelijke stijl, eerlijk en wars van elke schijn. Opgetrokken in grijze Waalsteen met blauwe kerkleien gedekt en staande in het wisselend lichtspel der Hollandse luchten is dit kerkje de trots van de parochie en kan geen wandelaar passeren zonder er even getroffen naar te kijken’.

Het grondplan van de kerk is beknopt en overzichtelijk. Het herinnert aan de kruisvorm, doch met zeer korte armen. De grootste lengte van het gebouw bedraagt 34 meter, de grootste breedte, in het transept, 19 ½ meter, de hoogste dakhoogte 17 meter. Het entree van de kerk ligt onder de voorbouw. Een dubbele deur geeft toegang tot het portaal van waaruit een middendeur en twee zijdeuren toegang geven tot de kerk. In de voorbouw is opgenomen het zangkoor, dat op een hoogte van 3,60 meter gelegen is en een breedte heeft van 8 meter en een lengte van 4½ meter. Boven de entree is een fraai glas-in-lood raam aanwezig.

Aan de rechterzijde (zuidzijde) van het entree bevindt zich de Mariakapel en aan de linkerzijde (noordzijde) de doopkapel. De kerk heeft een breed middenschip van 10½ meter hoog en twee smalle zijgangen. Het interieur is opgetrokken in Friese baksteen en overdekt met kruisgewelven. Een brede triomfboog scheidt het priesterkoor van het middenschip. Het koor heeft een hoogte van 9 ½ meter, een lengte van 8 meter en een breedte van 9 meter en ontvangt door vijf glas-in-lood ramen het licht. Aan weerzijden van het hoofdaltaar is er in een kapelletje een zijaltaar.

De banken staan in het middenschip en in het zuidtransept. In het geheel is er ruimte voor ongeveer 300 zitplaatsen. Het noordtransept is voorzien van een muziek- en zangpodium. In de kerk zijn er een aantal fraaie schilderingen en beelden te bezichtigen.

De toren staat in de rechterhoek aan de voorkant van het kerkgebouw en heeft een hoogte van 36 meter. De steenbouw heeft een hoogte van 19 meter. De lijnen van de toren lopen naar boven iets samen. Beneden aan de voet bedraagt de breedte  5,20 meter en bij het begin van de spits 5 meter. De toren is voorzien van een galmklok en een fraai uurwerk.

De bijbehorende pastorie staat vrijwel in dezelfde rooilijn als de voorgevel van de kerk en geeft direct toegang tot het kerkgebouw. In de pastorietuin liggen twee gevelstenen uit de 18e eeuw welke afkomstig zijn uit de 12 voormalige armenhuizen in het dorp.

Jan Veenman